'Je hele gezin is slachtoffer'

Twee jaar geleden gebeurt het ondenkbare. De dochter van Annette wordt verkracht. Na aangifte te hebben gedaan komt het hele gezin in aanraking met het CSG en later met CLAS.

‘Ik had al een tijdje in de gaten dat er iets niet klopte. Toen Myrthe het ons vertelde werd wat we altijd zo gevreesd hadden werkelijkheid. Het leek wel iets uit een film.’

Twee jaar geleden gebeurt het ondenkbare. De dochter van Annette wordt verkracht. Na aangifte te hebben gedaan komt het hele gezin in aanraking met het CSG (Centrum Seksueel Geweld Limburg) en later met CLAS (Contextuele Leerdoelen voor Alle betrokkenen bij Seksueel misbruik).

Myrthe is 14 als ze een jongen ontmoet. Kort daarna spreken ze af en gaat het mis. Hij verkracht haar eerst en daarna wordt ze ook door een vriend van hem verkracht. Annette heeft snel in de gaten dat er iets niet klopt en na een gesprek komt het hoge woord eruit. Als gezin gaan ze naar de politie en doen ze aangifte. Hierna komt de bal aan het rollen en komen ze in contact met het CSG.

Eerste gesprekken
Ze maken kennis met hulpverlener Natacha. Zij legt tijdens de eerste gesprekken vooral de nadruk op een stukje psycho-educatie. Volgens Annette helpt dat heel erg om alles een eerste plekje te geven:

‘Ik weet nog dat ik het allemaal niet zo goed begreep toen het net gebeurd was. Waarom had Myrthe niet teruggevochten? Ik vond dat zo moeilijk. Pas toen we met Natacha in gesprek gingen en zij ons uitlegde hoe een lichaam en brein reageert in zo’n situatie kon ik het plaatsen. Myrthe had gewoon niet anders gekund, dit was haar overlevingsmechanisme op dat moment.’

Tijdens die eerste gesprekken is het vrij snel duidelijk dat er een vervolgtraject komt vertelt Annette:

‘Ik weet nog goed dat we er tijdens een van de eerste gesprekken zaten en Natacha aangaf dat ze dacht dat we er volgend jaar tijdens Pinkpop ook nog wel zouden zijn. In de auto terug hadden we het er met z’n drieën over en we waren een beetje in shock. Dat hadden we niet verwacht. Toch heeft ze achteraf meer dan gelijk gehad, het hele traject heeft zo’n twee jaar geduurd en dat was ook echt nodig.’

Gezin
Toen het gezin net startte met het traject bij het CSG en later bij CLAS dachten ze dat het enkel voor Myrthe zou zijn. Het werd al snel duidelijk dat het hele gezin betrokken zou worden.

‘Als ouders waren we toch een beetje aan het overleven. We wilden gewoon dat Myrthe geholpen zou worden en dachten niet aan onszelf. Natacha maakte echter al heel snel duidelijk dat we met ons hele gezin dit traject zouden doorlopen. Dat voelde meteen goed, vertrouwd. We hadden een hele goede klik met Natacha, dat heeft zeker meegeholpen’, aldus Annette.

Er volgen diverse gesprekken met zowel Myrthe, het hele gezin en ook alleen met Annette. Daarnaast start Myrthe met EMDR, Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Dit is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring, zoals seksueel geweld. Het was daarin volgens Annette heel prettig dat de verschillende vormen van hulp zo op elkaar afgestemd waren en niet langs elkaar door liepen.

Na een tijd ging het beter met Myrthe, ze begon het een plekje te geven. Toen kwam de klap voor Annette:

‘Toen het iets rustiger werd rondom Myrthe en zij zich beter begon te voelen kwam voor mij de klap. Dat was moeilijk en soms ook wat eenzaam. Wat ik zo fijn vond was dat ik toen gewoon kon rekenen op Natacha. We hebben een heel sterk gezin en de band met mijn man is heel erg goed. Toch sta je als vader en moeder heel anders in je emotie. Dat is niet altijd makkelijk, maar Natacha bracht ons daarin echt wel samen. Niet alleen Myrthe, maar ons hele gezin is slachtoffer van deze situatie. We hebben het ermee te doen en door hulp van Natacha lukt ons dat samen.’

Omgeving
Wat Annette en haar gezin erg moeilijk hebben gevonden waren de reacties vanuit de omgeving. Er was weinig begrip vanuit familie en vrienden, en er ontstond juist het gevoel dat ze Myrthe moesten verdedigen:

‘Het leek wel alsof ze Myrthe de schuld gaven. Dat deed ons echt zo veel pijn. Waar je hoopte op een stukje begrip, werden er eigenlijk alleen maar vragen gesteld. Had ze niet beter dit of dat kunnen doen? Had ze het niet anders kunnen aanpakken?  Dat was anders toen we bij het CSG kwamen, die zagen Myrthe wel als slachtoffer en maakten direct duidelijk: ‘Dit is niet jouw schuld’. Dat voelde zo fijn.’

Vertrouwen
Door het hele traject heeft het gezin nog beter leren praten met elkaar, ook over seks. Dit is heel belangrijk volgens Annette. Myrthe heeft inmiddels een nieuw vriendje, iets wat Annette soms wel moeilijk vindt. Gelukkig kunnen ze heel goed praten, ook over wat er gebeurt op seksueel gebied:

‘We hebben altijd een goede band gehad, maar deze is door de hulp alleen maar versterkt. Inmiddels heeft Myrthe een nieuwe vriend. Dit vind ik lastig, maar hij behandelt haar goed en Myrthe is vele malen weerbaarder dan ze voorheen was. Daarnaast vertelt ze me heel veel. Dat is soms confronterend, maar ik ben er enorm blij mee dat ze zich veilig genoeg voelt om deze dingen met ons te delen.’

Inmiddels is de hulpverlening afgerond en gaat het goed met het gezin. Annette en haar man zijn enorm trots op Myrthe en hoe ze zich heeft ontwikkeld tot wat ze nu is:

‘Myrthe geeft nu goed haar grenzen aan. Natuurlijk, het is een puber en haar volledig loslaten dat durf ik simpelweg nog niet. Soms ben ik gewoon bang dat ze nog niet sterk genoeg is. Dat vertrouwen moet groeien. Maar als ik aan de andere kant de groei zie die ze heeft doorgemaakt dan gloei ik van trots. Deze situatie is een enorm harde les geweest, maar het heeft haar als mens uiteindelijk sterker gemaakt. Zonder de hulpverlening was dat niet gelukt. Dat zegt ze zelf ook steeds weer, dan zegt ze: Mam, het was heel zwaar en moeilijk, maar ik ben zo blij dat ik de hulp heb gehad. Dat gun ik andere mensen ook.’

Wegens privacyredenen zijn de namen in dit artikel gefingeerd. 

Het CSG Limburg is een samenwerking tussen GGD Zuid-Limburg, GGD Noord-Limburg, de politie, het MUMC+ en XONAR. Lees meer over deze samenwerking op deze pagina >